هرآنچه باید در مورد فلاشهای استودیویی بدانید
اگر در رابطه با خرید اولین مجموعه فلاش استودیویی خود با سردرگمیها و سؤالات بسیار مواجه شدهاید این مقاله که در آن به ذکر برخی از نکات مهم در خرید فلاش استودیویی پرداخته شده است، میتواند راهنمای خوبی برایتان باشد. البته هیچکس نمیتواند دقیقاً مشخص کند که بهترین انتخاب برای شخص شما چیست چراکه بودجه و نیازهای افراد با یکدیگر متفاوت است، اما در ادامه این راهنمای خرید به برخی از نکات مهم و حائز اهمیت در این زمینه اشاره شده تا به شما کمک شود که خرید آگاهانهتری داشته باشید.
مونولایتها انتخاب خوبی هستند یا خیر؟
در حالت کلی دو نوع متفاوت فلاش استودیویی وجود دارد: نوع اول که در آن سر(هد) و کنترلکنندههای فلاش از یکدیگر مجزا هستند و نوع دیگر که در آن فلاش کاملاً یکپارچه بوده و بهعنوان مونولایت یا مونوبلاک شناخته میشود. ازآنجاکه کنترلهای نوع اول فلاشهای استودیویی در دسترس هستند این نوع بسیار کارآمد و مفید است، برخلاف مونولایتها که برای تنظیم آنها- در موقعیتی که میزان نور بالا و یا در شرایطی که دسترسی به آن سخت است- باید چراغ را جابهجا کرده یا از یک نردبان متحرک استفاده نمایید.
امروزه مونولایتها، بیشتر از انواع مختلف فلاشهای استودیویی به فروش رسیده و استفاده میشوند؛ چراکه احتمالاً به علت ساختار یکپارچه خود، ارزانقیمتتر هستند. درنتیجه در ادامه این مطلب به بررسی مشخصات فنی فلاش استودیویی مونولایت میپردازیم( اگرچه باید اشاره کرد که بسیاری از مشخصات فنی فلاشهای استودیویی شبیه به یکدیگر هستند.)
به چه تعداد فلاش استودیویی نیاز دارید؟
شما میتوانید کار خود را با تنها یک فلاش آغاز نموده و در صورت نیاز از رفلکتورها( به تعداد دلخواه) برای تقویت آن بهره ببرید. اغلب افراد به بیش از 4 فلاش نیاز ندارند. یک عدد برای نور کلیدی( نور اصلی بر سوژه موردنظر)، یک عدد برای نور پرکننده یا همان Fill Light، یکی مخصوص نوردهی پسزمینه و در آخر یکی برای نوردهی به موی سر در عکسهای پرتره.( البته شما میتوانید در عکسهای پرنور از فلاش نور مو نیز بهعنوان فلاش پسزمینه استفاده کنید.)
گران یا ارزان؟
ممکن است وسوسه شوید که یک ست ارزانقیمت از فلاشهای استودیویی را خریداری نمایید اما بهتر است به خاطر داشته باشید که ضربالمثل قدیمی" هرچه پول بدهی همانقدر آش میخوری" در این زمینه نیز صادق است. فلاشهای ارزانقیمت ممکن است در دمای رنگی و نتیجه خروجی کار در هر شات متفاوت باشند که این به معنی کار اضافی و هدر رفت زمان برای مراحل ویرایش و پردازش تصویر است.
فلاش چند وات بخریم؟
یکی از مشخصات اصلی فلاش استودیویی، میزان انرژی موردنیاز آن است که برحسب وات بر ثانیه یا همان ژول (که اساساً باهم تفاوتی ندارند) اندازهگیری میشود. چراغهای حدود 200 وات بر ثانیه یا همان ۲۰۰ ژول مناسبترین انتخاب برای یک استودیوی خانگی یا تبلیغاتی کوچک هستند. بیشتر استودیوهای بزرگتر نیز تنها به توانی حدود 400 یا 500 وات بر ثانیه نیاز دارند( اغلب نیاز به بالاتر از این مقدار نیست). در حقیقت استفاده از یک فلاش با قدرت بیشازحد برای یک محیط کوچک، نتیجه عکس داشته و محیط را غرق در نوری غیرقابلکنترل خواهد کرد. بهعلاوه واضح است که فلاشهای قویتر گرانقیمتتر نیز هستند و ممکن است زمان بازیابی انرژی یا شارژ مجدد آنها بیشتر طول بکشد.
قابلیت کاهش قدرت
این یکی از مشخصات فنی فلاشهای استودیویی است که مردم اغلب هنگام خرید، آن را فراموش کرده و بهکلی نادیده میگیرند. قدرت فلاش شما تا چه میزان میتواند کاهش یابد؟ بهعنوانمثال اولین کیت فلاشی که خریدم تنها توان کاهش ظرفیت تا یکپنجم قدرت اصلی را داشت و ازآنجاییکه توان آنها ۲۰۰ ژول بود، قدرت این فلاش تا حدود ۴۰ وات بر ثانیه کاهش مییافت که مقدار بسیار اندکی است. البته اگر از فلاشهای خریداریشده تنها در یک استودیوی ساده استفاده میکنید، این موضوع از اهمیت چندانی برخوردار نیست. بهطورکلی قدرت فلاشهای ارزانتر تا حدود ۱/۸ برابر قابلیت کاهش دارد؛ درحالیکه این مقدار در فلاشهای متوسط، نزدیک به ۱/۱۶ و در انواع گرانتر آن تا ۱/۳۲ برابر قدرت اصلی است.( جدیدترین فلاشی که شخص من خریدم یک فلاش 400 وات بر ثانیه است که قدرت آن تا ۱/۳۲ برابر کاهش مییابد که این مقدار انرژی مصرفی آن را به 12.5 وات بر ثانیه نیز میرساند.)
مدتزمان تابش نور
یکی دیگر از مواردی که در مشخصات فنی فلاشهای استودیویی به آنها برمیخورید، مدتزمان تابش نور آن است که درواقع به معنی سرعت ارائه مقدار مشخصی از نور توسط فلاش هست. این موضوع برای پرترههای مستقیم و بیجان چندان مهم نیست اما اگر از افراد در حال حرکت و رقص، یا حتی کودکان عکس میگیرید ممکن است به فلاشهایی نیاز داشته باشید که در مدتزمان کوتاهتری فلاش میزنند تا از این طریق مطمئن شوید که هیچگونه تاری در عکس وجود نداشته و تصویر از کیفیت بالایی برخوردار است.
زمان بازیابی انرژی
این مشخصه درواقع مدتزمانی است که فلاش برای شارژ مجدد- پیش از تخلیه- صرف میکند. معمولاً شارژ مجدد فلاشهای ارزانتر به زمان بیشتری در مقایسه با انواع گرانقیمت آن نیاز دارند. این مقدار حتی ممکن است به حدود 3 ثانیه نیز برسد، شاید در حال حاضر این زمان به نظر شما چندان زیاد نباشد، اما هنگامیکه مشغول به عکاسی بوده و پشت سر هم عکس میگیرید، بسیار طولانی است.
مانت اتصال لوازم جانبی
متأسفانه هماکنون یک مانت استاندارد برای اتصال لوازم جانبی - مانند سافت باکس و بیوتی دیش- وجود ندارد. بنابراین یکی از نکات مهم هنگام خرید فلاش آن است که بدانید فلاش شما از چه مانت اتصالی استفاده میکند. یکی از محبوبترین و پراستفادهترین مانتها بهخصوص در ایران، مانت بوئنز S-Type است و طیف گستردهای از لوازم جانبی و شکلدهندههای نور با این مات ارائه میشوند. هرچند که برخی از تولیدکنندگان لوازم جانبی، اقدام به ساخت محصولات با یک آداپتور عمومی میکنند که این کار به شما اجازه میدهد تا از لوازم جانبی با دهانههای متفاوتی بهره گیرید.
نور مدلینگ
اغلب فلاشها به همراه خود نور مدلینگ( نور لامپ رشتهای یا هالوژن برای درک اینکه فلاش چگونه بر سوژه موردنظر میتابد) هم دارند. این موضوع به روشن شدن چهره مدل و جلوگیری از باز شدن بیشازحد عنبیه در نور کم استودیو کمک شایانی میکند. روش تنظیم میزان نور مدلینگ به نوع فلاش بستگی دارد و در این رابطه یک یا چند مورد از روشهای زیر قابل انجام هستند:
روشن یا خاموش کردن مستقیم
قدرت متغیر همگام با میزان نور خروجی فلاش( هرچقدر که قدرت فلاش را افزایش دهید، نور مدلینگ نیز روشنتر و بیشتر خواهد شد)
قدرت متغیر قابل تنظیم توسط یک دکمه چرخان بر روی فلاش
در این زمینه فلاشهایی که به شما اجازه میدهند تا نور مدلینگ را بهصورت دستی و همگام با قدرت فلاش تنظیم نمایید، از تأثیر بالاتری برخوردار هستند چون محدوده انتخابهای شما را گسترش میدهند.
فلاش تیوب قابل تعویض
یکی از مواردی که باید هنگام خرید فلاش در نظر بگیرید این است که آیا لامپ آن بهراحتی و توسط خود شما تعویض میشود یا خیر؟ بسیاری از لامپهای فلاش یا همان فلاش تیوب، قابل تعویض هستند که این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است چون در صورت برخورداری از قابلیت تعویض میتوانید هنگام نیاز، لامپ را تهیه نموده و خودتان آن را عوض کنید، اما اگر چنین نباشد درصورتیکه لامپ خراب شده یا از کار بیفتد باید فلاش را به واحدهای تعمیراتی مخصوص بفرستید که این موضوع به معنی از دست دادن چندروزه آن است.
نکته: به خاطر داشته باشید که برای افزایش طول عمر لامپ، بهتر است هرگز به آن دست نزنید چون این کار میتواند عمر لامپ را به مقدار قابلتوجهی کاهش دهد.
نشانگر آمادهبهکار بودن
از دیگر مشخصات فنی فلاش استودیویی که ممکن است برای شما اهمیت چندانی نداشته باشد، نشانگر آمادهبهکار بودن فلاش است. در این زمینه باید گفت که اولین مجموعه چراغهای من قابلیت خاموش کردن اعلان مخصوص به شارژ مجدد را نداشت که این مسئله میتواند برای برخی آزاردهنده باشد؛ بهویژه زمانی که با بیش از یک چراغ که دائماً صدای بوق ایجاد میکنند، سروکار داشته باشید. بنابراین بهتر است به دنبال چراغی باشید که بتوان بوق اعلان آن را خاموش کرد.
روشهای شات زدن در فلاش
تمامی فلاشها، یک سوکت برای سیم همگامسازی دارند که معمولاً یک جک سوکت 3.5 میلیمتری است( البته برخی از این سوکتها کوچکتر بوده و 1.4 میلیمتری هستند). فلاشهای استودیو معمولاً به همراه سیم همگامسازی مخصوص به خود به فروش میرسند، اما خود این کابلها در صورت نیاز بهسادگی در بازار نیز پیدا میشوند و اغلب ارزانقیمت هستند. از این سوکت همچنین میتوان برای اتصال تریگرهای بیسیم نیز استفاده کرد.
اغلب فلاشها، یک سلول اسلیو(Slave) اختیاری نیز دارند( درواقع شما تنها از کابل همگامسازی برای فلاش اصلی استفاده کرده و بقیه آن را توسط سلولهای اسلیو فایر میکنید) اما در این رابطه بهتر است مطمئن شوید که میتوانید سلول را در صورت لزوم خاموش کنید. سلول اسلیو یک حسگر اپتیکال است که در صورت فعال کردن آن، فلاش شما با مشاهده نور یک فلاش دیگر فعال شده و نور را میتاباند.س
ثبات فلاش
همانطور که پیشازاین نیز بدان اشاره شد، خروجی فلاش( ازلحاظ شدت یا رنگ) ممکن است میان دو عکس(دو شات) تغییر پیدا کند؛ اما میتوان گفت که فلاشهای گرانتر ، در این زمینه ضعف کمتری از خود نشان میدهند و درنتیجه، تصویر نیاز به پردازش و ویرایش کمتری خواهد داشت.
متأسفانه بدون چند تست دقیق نمیتوان گفت که فلاش از چه میزان ثباتی در خروجی نور برخوردار است.( در این زمینه باید به صحبتهای فروشنده در رابطه با آن اتکا کنید یا نظرات و عقاید سایر مصرفکنندگان در رابطه با محصول را جویا شوید. روش دیگر نیز آن است که خود میزان ثبات نوردهی را آزمایش نمایید.)
گرما و سیستم خنککننده
این مسئله احتمالاً برای اکثر افراد از اهمیت چندانی برخوردار نیست اما اگر قصد دارید که در یک مدتزمان طولانی و بهصورت پشت سر هم از فلاش استفاده کنید، باید حتماً چرخه کار آن را بررسی نمایید( اهمیت این موضوع در محیطهایی با آبوهوای گرمتر افزایش مییابد). درواقع چرخه کار، مدتزمانی است که فلاش میتواند فعالیت کند، پیش از آنکه مجبور شوید کار را متوقف نموده و به آن اجازه دهید تا خنک شود. برخی فلاشها از انواع دیگر کارآمدتر بوده و از گرماگیرهای بزرگ برای افزایش چرخه کار استفاده میکنند. انواع دیگری از فلاش نیز موجود است که برای خنک ماندن از فن( پنکه) کمک میگیرند.
برق یا باتری؟
استفاده از فلاشهای استودیویی باتری خور در سالهای اخیر رشد بالایی داشته و امروزه انتخابهای گستردهای را در این زمینه دارید. اگر کار شما بهگونهای است که در محیطهای بیرونی زیاد عکاسی میکنید و نیاز به نور یک فلاش استودیویی دارید، میتوانید بهجای انواع معمولی و برقی، خرید یک فلاش استودیویی باتری خور را مدنظر داشته باشید. در این صورت حتماً به نوع مانت باتریها توجه داشته باشید و سعی کنید در صورت خرید چند شاخه فلاش، انتخابهای خود را از یک برند انجام دهید، زیرا در این صورت مانتهای باتری آنها یکسان بوده و برای تعویض و شارژ مجدد آنها دچار دردسر کمتری خواهید شد.
نتیجهگیری
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، پروسه خرید فلاش تا حدود زیادی به بودجه شما بستگی دارد اما بهتر است در صورت امکان از خرید فلاشهای ارزان بپرهیزید. این فلاشها باوجود قیمت بالا، اغلب بسیار باکیفیت بوده و از طول عمر بالایی برخوردار هستند. نیاز خود را شناسایی کنید و با توجه به آن، مناسبترین انتخاب را با توجه به بودجه خود انجام دهید.